Język włoski jest piękny, ale niestety ma wiele wyjątków i nieregularności. Jeśli zajrzysz do wpisu, w którym wypisałam 100 najważniejszych włoskich czasowników, możesz zauważyć, że aż 17 z nich to czasowniki nieregularne. To najbardziej podstawowe czynności, takie jak robić, wiedzieć, wychodzić, chcieć czy iść. Sprawdź jak się odmieniają. Poznaj również pozostałe czasowniki nieregularne.
100 najważniejszych czasowników w języku włoskim
Presente indicativo – odmiana czasowników regularnych
Niestety, pomimo pewnych podobieństw pomiędzy odmianą poszczególnych czasowników, nie da się w żaden sposób utworzyć podgrup, które miałyby taką samą nieregularność. Dlatego też trzeba uczyć się niezależnie każdego z nich.
Dwa najważniejszego czasowniki nieregularne to oczywiście essere i avere i od nich zaczniemy.
Następnie przedstawię Wam odmianę pozostałych podstawowych czasowników nieregularnych, a na koniec inne, które powinniście znać na nieco bardziej zaawansowanym poziomie nauki.
In bocca al lupo!
ESSERE i AVERE
| io | tu | lui/lei | noi | voi | loro | |
| ESSERE (być) | sono | sei | è | siamo | siete | sono |
| AVERE (mieć) | ho | hai | ha | abbiamo | avete | hanno |
Czasowniki nieregularne – podstawowe
Oto tabela z odmianą najważniejszych czasowników nieregularnych. Formy nieregularne zostały oznaczone pogrubieniem i kolorem.
| io | tu | lui/lei | noi | voi | loro | |
| ANDARE (iść, jechać) | vado | vai | va | andiamo | andate | vanno |
| BERE (pić) | bevo | bevi | beve | beviamo | bevete | bevono |
| DARE (dawać) | do | dai | dà | diamo | date | danno |
| DIRE (mówić) | dico | dici | dice | diciamo | dite | dicono |
| DOVERE (musieć) | devo | devi | deve | dobbiamo | dovete | devono |
| FARE (robić) | faccio | fai | fa | facciamo | fate | fanno |
| PIACERE (podobać się) | piaccio | piaci | piace | piacciamo | piacete | piacciono |
| POTERE (móc) | posso | puoi | può | possiamo | potete | possono |
| SALIRE (wchodzić) | salgo | sali | sale | saliamo | salite | salgono |
| SAPERE (wiedzieć) | so | sai | sa | sappiamo | sapete | sanno |
| SCEGLIERE (wybierać) | scelgo | scegli | sceglie | scegliamo | scegliete | scelgono |
| STARE (być, czuć się) | sto | stai | sta | stiamo | state | stanno |
| USCIRE (wychodzić) | esco | esci | esce | usciamo | uscite | escono |
| VENIRE (przychodzić) | vengo | vieni | viene | veniamo | venite | vengono |
| VOLERE (chcieć) | voglio | vuoi | vuole | vogliamo | volete | vogliono |
* tak jak dire będą się odmieniały: benedire (błogosławić), contraddire (zaprzeczyć), disdire (odwołać), maledire (przekląć), predire (przepowiadać)
* tak jak uscire: riuscire (zdołać)
* tak jak venire: convenire (pasować), prevenire (zapobiegać), provenire (pochodzić)
* tak jak scegliere: cogliere (chwytać), raccogliere (zbierać), sciogliere (rozpuścić), accogliere (przyjmować)
Zwróć uwagę:
- większość czasowników ma regularne formy w osobie voi
- wiele czasowników cechuje się podobieństwem pierwszej i ostatniej osoby – io i loro. Do czasownika w osobie io zostaje dodana tylko końcówka -no i w ten sposób uzyskujemy formę dla osoby loro, np. bevo – bevono, dico – dicono, devo – devono, voglio – vogliono
Czasowniki nieregularne – inne
Oczywiście istnieje więcej czasowników nieregularnych. Warto je zapamiętać, bo na ich podstawie często budujemy inne czasowniki.
| io | tu | lui/lei | noi | voi | loro | |
| APPARIRE (pojawiać się) | appaio | appari | appare | appariamo | apparite | appaiono |
| CUOCERE (gotować się) | cuocio | cuoci | cuoce | cuociamo | cuocete | cuociono |
| MORIRE (umrzeć) | muoio | muori | muore | moriamo | morite | muoiono |
| PORRE (kłaść, położyć) | pongo | poni | pone | poniamo | ponete | pongono |
| RIMANERE (zostać) | rimango | rimani | rimane | rimaniamo | rimanete | rimangono |
| SEDERE (siedzieć) | siedo | siedi | siede | sediamo | sedete | siedono |
| SPEGNERE (zgasić) | spengo | spegni | spegne | spegniamo | spegnete | spengono |
| TENERE (trzymać) | tengo | tieni | tiene | teniamo | tenete | tengono |
| TRADURRE (tłumaczyć) | traduco | traduci | traduce | traduciamo | traducete | traducono |
| TRARRE (wyciągać) | traggo | trai | trae | traiamo | traete | traggono |
| VALERE (znaczyć) | valgo | vali | vale | valiamo | valete | valgono |
* tak jak czasownik porre: proporre (proponować), comporre (komponować), disporre (dysponować), deporre (złożyć), opporre (przeciwstawiać), supporre (przypuszczać) i inne mające w sobie porre
* tak jak czasownik tenere: appartenere (przynależeć), trattenere (powstrzymywać), contenere (zawierać), ottenere (otrzymywać)
* tak jak czasownik trarre: attrarre (przyciągać) i inne zawierające w sobie trarre
* tak jak czasownik tradurre: condurre (prowadzić), produrre (produkować), introdurre (wprowadzić), redurre (redukować) i inne zakończone na -urre
Trzeba pamiętać o tym, że jeśli na podstawie czasownika nieregularnego budowany jest jakiś inny czasownik, będzie on dokładnie tak samo nieregularny.
